موم ارتودنسی
دستگاه ارتودنسی ثابت از سیم ها و براکت ها تشکیل شده است که اکثرا فلزی هستند و این فلزها در تماس با مخاط دهان، پشت لب ها و لثه ها چون جسم سخت تری می باشند ممکن است باعث آزردگی این بافت ها شوند. حتی براکت های همرنگ دندان که پلاستیکی و سرامیکی هستند نیز جسم سخت به حساب می آیند و دارای اثر مشابه هستند. آزردگی بافتی می تواند شامل زخم و سوزش ناحیه درگیر باشد و حتی به شکل گیری آفت بیانجامد (شکل ۱).
بیرون زدگی سیم های ارتودنسی از انتهای آخرین بند یا براکت نیز بسیار آزاردهنده است (شکل ۲).
موم ارتودنسی یا Braces Wax یا Orthodontic Wax یا Dental Wax یک وسیله مناسب برای حائل شدن بین براکت ها و سیم های آزاردهنده و بافت های دهان به شمار می روند. بنابراین با از بین بردن تماس مستقیم براکت ها و بافت های نرم دهان، از صدمه بیشتر جلوگیری به عمل می آورند.
از این موم باید تا زمانی که عادت بافتی ایجاد شود و زخم و صدمه از بین برود ، استفاده نمود. طرز استفاده از موم بسیار مهم است. موم باید تمام گوشه ها و بالچه های براکت مورد نظر را پوشش دهد و به خوبی فشرده شود تا از جدا شدنش جلوگیری گردد (شکل ۳).
مراحل قرار دادن موم ارتودنسی روی براکت ها
۱) با استفاده از مسواک مخصوص ارتودنسی، دندان ها و براکت ها را کاملا تمیز کنید تا مواد غذایی کوچک کاملا حذف شوند و موم را بتوانیم در محل قرار دهیم.
۲) براکت مورد نظر کاملا خشک شود. اگر لازم است از دستمال کاغذی استفاده شود.
۳) مقدار کمی از موم بردارید، این مقدار باید هم اندازه براکت باشد. کمی گرم کردن موم به چسبندگی بیشتر آن کمک می کند (در حد چند ثانیه).
۴) از قرار دادن مقادیر بزرگ اجتناب کنید چون باعث تجمع مواد غذایی و مشکل بهداشت می شوند و نیز به راحتی از سطح براکت جدا می شوند.
۵) به آرامی موم را روی براکت فرم دهید و به زیر بالچه ها هدایت کنید تا به خوبی به آن بچسبد و نقاط تیز را پوشش دهد.
۶) مرتبا این کار را تکرار کنید تا زخم یا حساسیت بهبود یابد. در غیر این صورت این مساله ادامه دار خواهد شد و باعث ناراحتی می گردد.
۷) از قرار دادن طولانی مدت موم قدیمی در ناحیه اجتناب کنید زیرا باعث تجمع مواد غذایی و ذره های کوچک و افزایش شمار باکتری ها در محل می گردد.
۸) در صورت بلع موم نگران نباشید. موم های ارتودنسی از مواد ارگانیک و طبیعی ساخته شده و برای دستگاه گوارش مشکل ایجاد نمی کنند.
به یاد داشته باشیم که موم ارتودنسی یک راه حل موقت برای اوائل دوره ارتودنسی ثابت است. برای دست یافت به یک راه حل دائمی به ارتودنتیست خود مراجعه کنید تا درمان با حداقل مشکل ادامه یابد.
۹) موقع غذا خوردن از موم استفاده نکنید زیرا به لقمه های غذایی می چسبد و جدا می گردد. برای استفاده ابتدا وعده غذایی خود را میل بفرمایید سپس مسواک زده و موم را در جای خود قرار دهید.
۱۰) در هنگام خواب می توان از موم ها استفاده کرد خصوصا این که گذاشتن سر به یک سمت شانس تماس مخرب براکت ها و سیم ها با بافت های نرم دهان در همان سمت قرار دادن سر در هنگام خواب را افزایش می دهد.