اجزا ارتودنسی ثابت

اجزا ارتودنسی ثابت

اجزا ارتودنسی ثابت

دستگاه ارتودنسی ثابت شامل اجزایی است که باعث می شود نیروی ارتودنسی در جهت و مقداری که متخصص ارتودنسی مطلوب می داند، به دندان ها منتقل شده و باعث حرکت آن ها شود. این اجزا شامل براکت ها، سیم ها، الاستیک ها، فنرها، بندها، پیچ ها، و اجزاء فرعی تر می شوند.

براکت ها

براکت های ارتودنسی می توانند از جنس فلز، سرامیک یا پلاستیک باشند (شکل ۱).

fixed-orthodontic-components-1
شکل ۱. براکت های سرامیکی در فک بالا و فلزی در فک پایین

 

براکت ها از هر نوعی که باشند برای هر دندان اختصاصی بوده و دارای زوایای مشخصی در درون شیار خود هستند که باعث می شوند دندان موقعیت و زاویه مخصوص و استاندارد خود را پیدا کند (شکل ۲). درگیر شدن سیم های ارتودنسی در این شیار مخصوص باعث حرکت دندان ها و استقرار موقعیت نهایی آنها پس از جابجایی می شود.

fixed-orthodontic-components-2
شکل ۲. نمای ماکرو از براکت ارتودنسی و شیار آن

سیم ها

سیم های ارتودنسی دارای اندازه های گوناگون (مثلا ۱۸ هزارم اینچ) هستند که در ابتدای درمان، از سیم های نازکتر و با انعطاف بیشتر و با پیشرفت درمان از سیم های با ضخامت بیشتر استفاده می شود (شکل ۳). جنس سیم های ارتودنسی هم متنوع است و از نیکل تیتانیوم و فولاد زنگ نزن و نیکل – کروم – کبالت در ساخت آن ها استفاده می شود.

fixed-orthodontic-components-3
شکل ۳. سیم های ارتودنسی

فنرها

فنرهای ارتودنسی ممکن است توسط ارتودنتیست در مقاطع مختلف درمان به کار گرفته شوند و شامل انواع باز (Open) و بسته (Closed) هستند که به ترتیب باعث ایجاد فضا و بستن فضا می شوند. جنس فنرها هم معمولا فولاد زنگ نزن و نیکل تیتانیوم هستند (شکل ۴).

بیشتر بدانید:  کشیدن دندان در ارتودنسی

 

open-orthodontic-spring
شکل ۴. فنر ارتودنسی باز (open)

 

closed-orthodontic-spring
شکل ۴. ب. فنر ارتودنسی بسته (closed)

الاستیک ها

الاستیک های ارتودنسی یا همان کش های ارتودنسی، اجزایی هستند که آن ها هم وظیفه تولید نیرو را دارا می باشند. برخی از آن ها ثابت و روی دندان ها قرار می گیرند و انواع دیگر، آن هایی هستند که ارتودنتیست از بیمار می خواهد که به طور روزانه آن را بگذارد و بردارد (شکل ۵).

 

 

colored-orthodontic-bands
شکل ۵. الف. کش های رنگی ارتودنسی
Orthodontic-intermaxillary-elastics
شکل ۵.ب. الاستیک های بین فکی ارتودنسی
power-chain-orthodontic
شکل ۵.ج. کش زنجیره ای یا power chain

بندها

اجزاء فلزی هستند که اکثرا روی دندان های آسیاب بزرگ اول قرار می گیرند. این بندها دور تا دور دندان را در بر می گیرد و معمولا اجزایی برای قرارگیری کش ها و فنرها دارد (شکل ۶).

molar-bands-orthodontic
شکل ۶. بند های ارتودنسی( molar bands)

پیچ ها

پیچ های ارتودنسی (معمولا به شکل Mini-Screw) اجزایی هستند که به دندان ها متصل نمی شوند بلکه مستقیما داخل استخوان به شکل مکانیکی قرار می گیرند و به طریقی دندان ها به آن ها متصل می شوند به شکلی که یا به حرکت دندان ها کمک می کنند یا در مواردی که باید دندان ها کاملا بدون حرکت و در موقعیت فعلی باقی بمانند، نقش خود را ایفا می کنند (شکل ۷).

mini-screws-orthodontic
پیچ های ارتودنسی(miniscrews)
عکس دکتر_20

دکتر علیرضا نیک کردار

عضو بنیاد ملی نخبگان، فارغ‌التحصیل سمپاد، دکترای حرفه‌ای دندانپزشکی از شهید بهشتی و دکترای تخصصی ارتودنسی از قزوین. دارای فلوشیپ‌های تخصصی ارتودنسی از مؤسسه بین‌المللی COTS. ثبت ۴ اختراع در حوزه ارتودنسی و چاپ بیش از ۱۵ مقاله (۶ مقاله ISI). مترجم کتاب تخصصی “Contemporary Treatment of Dentofacial Deformities” و برنده جوایز مختلف از جمله جایزه ترجمه سال ۹۳ و جایزه اختراع از جشنواره شهید هدایت.